Door: Dr. B.J.G. Reitsma, hoogleraar aan de VU voor de bijzondere leerstoel kerk in de context van de islam.

Het is prominent in Amerika, maar dringt ook steeds meer door in ons land. Het zogenaamde welvaarts- en gezondheidsevangelie. Verschillende groepen als TRIN en Jong en Vrij zijn erdoor beïnvloed. En ook in de breedte van christelijk Nederland kom ik het steeds meer tegen.

Deze theologie zegt in de meest extreme vorm: als je echt gelooft, dan is God voor je, gaat het je financieel voor de wind, hoef je niet ziek te zijn en ervaar je geen lijden. Als het in je leven anders is, dan is het door echt geloof en volhardend gebed te overwinnen. Ik heb hier grote moeite mee. Het klopt niet!

In een westerse context zou ik me theoretisch nog kunnen voorstellen dat je stelt dat lijden en tegenspoed te maken hebben met een geseculariseerd christendom. Weinig geloof lijdt tot weinig wonderen. Maar die vlieger gaat voor vervolgde christenen niet op: christenen worden juist vanwege hun radicale toewijding aan Christus vervolgd. Zij lijden juist omdat ze geen compromissen willen sluiten. Alleen door hun geloof af te zweren, zullen ze een zekere mate van welvaart kunnen gaan ervaren.

wonderen
Dat laat zien dat het welvaartsevangelie een misleiding is. Natuurlijk is het aantrekkelijk. We proberen het lijden uit ons leven te verdringen. Kunnen de artsen niets meer met je, dan is er gelukkig nog gebedsgenezing. Trek je het in de economische crisis niet meer, dan kun je om welvaart bidden. Als er geen oplossing voor je probleem meer is, dan is er altijd nog het gebed dat wel een doorbraak kan forceren.

Toch kan ik de succesverhalen in dit verband niet zien als een positief teken, waar de kerk hoop uit mag putten voor de toekomst. Integendeel. Het zijn eerder stuiptrekkingen van een christendom in verval. Het laat zien hoe wereldgelijkvormig we zijn geworden. Is het verlangen naar volmaaktheid dan niet Bijbels? Doet God geen wonderen meer? Heeft Christus niet alle macht in hemel en op aarde?

verblijden
Natuurlijk wel! God zal eenmaal alle tranen uit onze ogen wissen, er komt een tijd dat de dood niet meer zal zijn en we in volkomen welvaart zullen leven. En daarvan zien we op tal van manieren ook vandaag al iets oplichten.

De vervolgde kerk herinnert ons eraan dat die tijd nog niet in volheid is aangebroken. Dat we leven in de tussentijd, tussen de overwinning van Jezus aan het kruis en de nieuwe hemel en de nieuwe aarde. En als we in die heerlijkheid met Christus willen delen, zullen we nu ook met Hem moeten lijden (Romeinen 8:17). Petrus roept ons zelfs op ons te verblijden over het lijden met Christus, omdat onze vreugde dan nog veel uitbundiger zal zijn, wanneer de heerlijkheid van Christus aanbreekt (1 Petrus 4:13).

welvaartsevangelie
Dat is een boodschap die er bij ons maar moeilijk ingaat. Zou onze angst voor de extremistische islam daar ook niet mee te maken kunnen hebben? Ons zorgen maken over vervolging en verlies van vrijheid is menselijk. Maar slaat dat niet door omdat we onze welvaart en vrijheid als christelijk normaal zijn gaan beschouwen; dat we het koste wat het kost willen bewaren?

Zelfs christenen in Nederland die het welvaarts-‘evangelie’ niet aanhangen, leven alsof het waar is. Het welvaartsevangelie kan vervolgde christenen enorm verwarren. ‘Waarom zou ik lijden om Jezus naam, als ik in zijn naam voorspoed en welvaart kan hebben?’

sporen
Dat is op zich al erg genoeg, maar de welvaartstheologie ondermijnt echter ook het volhardende geloof van de niet-vervolgde christelijke gemeente. Geloof is vertrouwen dat God goed is, altijd, ook als het moeilijk is, ook als God geen genezing geeft, ook als dingen stukgaan.

Die volharding biedt het welvaarts¬evangelie niet. Paulus en Barnabas sporen christenen juist aan om te volharden door hun voor te houden dat we alleen door vele beproevingen of verdrukkingen het Koninkrijk van God kunnen binnengaan (Handelingen 14:22).

genade
Dat is wat ik van vervolgde christenen leer: dat het normale christelijke leven veel meer te maken heeft met het lijden in de dienst van Christus dan met het comfortabel wachten op zijn wederkomst. Op zich houd ik niet van speciale zondagen. Voor de zondag voor de vervolgde kerk op 3 juni maak ik graag een uitzondering.

Omdat de vervolgde kerk ons gebed nodig heeft en moet weten dat ze niet voor niets geleden heeft. Maar zeker ook omdat wij van de vervolgde kerk moeten leren dat het welvaartsevangelie ons van Christus afhoudt. Dat het genade is, niet alleen in Christus te geloven, maar ook omwille van hem te lijden (Filippenzen 1:29).

Bron: ND 14 mei 2012